A/L කලා විෂය ධාරාව - දේශපාලන විද්‍යාව: රාජ්‍යය, බලය සහ පුරවැසි භූමිකාව.

A/L කලා විෂය ධාරාව - දේශපාලන විද්‍යාව: රාජ්‍යය, බලය සහ පුරවැසි භූමිකාව 🗳️

හැඳින්වීම

අ.පො.ස. උසස් පෙළ (A/L) කලා විෂය ධාරාවේ දේශපාලන විද්‍යාව යනු අප ජීවත්වන සමාජයේ බලය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය, රජයන් ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය සහ ජාත්‍යන්තර සබඳතා පිළිබඳව අධ්‍යයනය කරන විෂයයකි. මෙය හුදෙක් පාලනය පිළිබඳව පමණක් නොව, මිනිසුන් කණ්ඩායම් ලෙස තීරණ ගන්නා ආකාරය සහ අපගේ පුරවැසි භූමිකාව පිළිබඳවද ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා දෙයි.

---

1. දේශපාලන විද්‍යාවේ මූලික සංකල්ප

• රාජ්‍යය (State): නිශ්චිත භූමි ප්‍රදේශයක්, ජනතාවක්, ස්ථාවර රජයක් සහ පරමාධිපත්‍යයක් ඇති ආයතනයකි.

• රජය (Government): රාජ්‍යයේ අරමුණු ඉටු කිරීම සඳහා පාලනය ගෙන යන යාන්ත්‍රණයයි.

• බලය (Power): අන් අයගේ ක්‍රියාවන්ට බලපෑම් කිරීමට ඇති හැකියාව.

• අධිකාරිය (Authority): බලය නීත්‍යානුකූලව ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අයිතිය.

• ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය (Democracy): ජනතාව විසින් තෝරා පත් කරගත් නියෝජිතයන් හරහා පාලනය ගෙන යන ක්‍රමයකි.

• ඒකාධිපතිවාදය (Authoritarianism): බලය තනි පුද්ගලයෙකුට හෝ කුඩා කණ්ඩායමකට සීමා වූ පාලන ක්‍රමයකි.

---

2. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සහ දේශපාලන ක්‍රම

• ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (Constitution): රාජ්‍යයක උත්තරීතර නීතියයි.

• පාලන ක්‍රම:

  • පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය: පාර්ලිමේන්තුවට විධායකය වගකිව යුතු ක්‍රමය (උදා: ශ්‍රී ලංකාව, එක්සත් රාජධානිය).

  • ජනාධිපති ක්‍රමය: ජනතාව විසින් සෘජුවම තෝරා ගන්නා ලද ජනාධිපතිවරයෙකු විධායකයේ ප්‍රධානියා වන ක්‍රමය (උදා: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය).

• බලය බෙදීම (Separation of Powers): රාජ්‍ය බලය ව්‍යවස්ථාදායක, විධායක සහ අධිකරණ ලෙස ස්වාධීන ආයතන තුනකට බෙදා ක්‍රියාත්මක කිරීම.

---

3. දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන් සහ ආයතන

• දේශපාලන පක්ෂ (Political Parties): මැතිවරණ ජයගෙන පාලන බලය ලබා ගැනීමට උත්සාහ කරන සංවිධාන.

• පීඩන කණ්ඩායම් (Pressure Groups): විශේෂිත අරමුණු වෙනුවෙන් රජයේ ප්‍රතිපත්තිවලට බලපෑම් කිරීමට උත්සාහ කරන සංවිධාන (උදා: වෘත්තීය සමිති).

• සිවිල් සමාජය (Civil Society): රාජ්‍ය ආයතනවලට අයත් නොවන, සමාජයේ අභිවෘද්ධිය සඳහා ක්‍රියා කරන ස්වේච්ඡා සංවිධාන (NGOs).

---

4. ජාත්‍යන්තර සබඳතා

• ජාත්‍යන්තර සංවිධාන: එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය (UN) සහ SAARC වැනි කලාපීය සංවිධාන.

• ගෝලීය ගැටලු: ත්‍රස්තවාදය, පරිසර දූෂණය, මානව හිමිකම් වැනි ගැටලු.

---

5. ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන ක්‍රමය

• ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව: 1978 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සහ එහි ප්‍රධාන ලක්ෂණ.

• මැතිවරණ ක්‍රමය: සමානුපාතික නියෝජන ක්‍රමය සහ එහි බලපෑම්.

• රාජ්‍ය ආයතන: පාර්ලිමේන්තුව, විධායකය, අධිකරණය.

---

6. අධ්‍යයනයේ වැදගත්කම සහ විභාගයට සූදානම් වීම

• වැදගත්කම: විචාරාත්මක විශ්ලේෂණ කුසලතා වර්ධනය කර ගැනීම සහ හොඳ පුරවැසියෙක් ලෙස සමාජයට දායක වීමට අවශ්‍ය දැනුම ලබා ගැනීම.

• විභාග උපදෙස්:

  • සංකල්ප පැහැදිලිව තේරුම් ගන්න: වියුක්ත සංකල්පයන්ගේ අර්ථයන් පැහැදිලිව අවබෝධ කර ගන්න.

  • සමකාලීන සිදුවීම් සමඟ සම්බන්ධ කරන්න: ඉගෙන ගන්නා දේශපාලන සංකල්ප වර්තමාන සිදුවීම් සමඟ සම්බන්ධ කරන්න.

  • ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අධ්‍යයනය කරන්න: ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳව හොඳ අවබෝධයක් ලබා ගන්න.

  • පසුගිය ප්‍රශ්න පත්‍ර: අනිවාර්යයෙන්ම පසුගිය ප්‍රශ්න පත්‍ර අධ්‍යයනය කර පිළිතුරු සැපයීමට පුරුදු වන්න.

ඔබගේ වටිනා අදහස comment කොටසින් දාන්න — එය අපගේ අනාගත ලිපි සඳහා දියුණු වීමට උපකාරී වේ.