A/L කලා විෂය ධාරාව - බුද්ධ ධර්මය: සත්‍යයේ මාවත සහ විමුක්තියේ දර්ශනය.

A/L කලා විෂය ධාරාව - බුද්ධ ධර්මය: සත්‍යයේ මාවත සහ විමුක්තියේ දර්ශනය 🙏

හැඳින්වීම

අ.පො.ස. උසස් පෙළ (A/L) කලා විෂය ධාරාවේ බුද්ධ ධර්මය යනු හුදෙක් ආගමික ඉගැන්වීම් සමූහයක් පමණක් නොව, ජීවිතයේ යථාර්ථය, දුකෙන් මිදීම සහ මනස දියුණු කර ගැනීම පිළිබඳ ගැඹුරු දර්ශනයකි. එය සිසුන්ට සදාචාරාත්මක වටිනාකම්, විචාරාත්මක චින්තනය සහ මානසික විනය වර්ධනය කර ගැනීමට ඉතා වැදගත් පදනමක් සපයයි.

---

1. බුදුන් වහන්සේගේ ජීවන චරිතය සහ බුදු දහමේ ආරම්භය

• ගිහි ගෙයින් නික්මීම: ජීවිතයේ දුකින් මිදීමේ මාර්ගය සෙවීම සඳහා මහලු වීම, ලෙඩ වීම, මිය යාම හා පැවිදි වීම යන සතර පෙර නිමිති දැක ගිහි ජීවිතය අත්හැරීම.

• බුදු වීම: සය වසරක් දුෂ්කර ක්‍රියා කිරීමෙන් පසු, බෝධි වෘක්ෂය යටදී සම්මා සම්බුද්ධත්වය ලැබීම.

• ධර්ම චක්‍ර ප්‍රවර්තනය: බරණැස ඉසිපතනයේදී පස්වග මහණුන්ට පළමු වරට ධර්මය දේශනා කිරීම.

---

2. මූලික ධර්ම කරුණු: බුදු දහමේ හරය

• චතුරාර්ය සත්‍යය (Four Noble Truths):

  1. දුක්ඛ ආර්ය සත්‍යය: දුක පිළිබඳ සත්‍යය.

  2. දුක්ඛ සමුදය ආර්ය සත්‍යය: දුකට හේතුව (තණ්හාව) පිළිබඳ සත්‍යය.

  3. දුක්ඛ නිරෝධ ආර්ය සත්‍යය: දුක නැති කිරීම පිළිබඳ සත්‍යය.

  4. දුක්ඛ නිරෝධ ගාමිණී පටිපදා ආර්ය සත්‍යය: දුක නැති කිරීමේ මාර්ගය (ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය) පිළිබඳ සත්‍යය.

• ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය (Noble Eightfold Path):

  • සම්මා දිට්ඨි (නිවැරදි දැක්ම)

  • සම්මා සංකප්ප (නිවැරදි කල්පනාව)

  • සම්මා වාචා (නිවැරදි වචනය)

  • සම්මා කම්මන්ත (නිවැරදි ක්‍රියාව)

  • සම්මා ආජීව (නිවැරදි දිවි පැවැත්ම)

  • සම්මා වායාම (නිවැරදි වෑයම)

  • සම්මා සති (නිවැරදි සිහිය)

  • සම්මා සමාධි (නිවැරදි සමාධිය)

• ත්‍රිලක්ෂණය (Three Characteristics of Existence): අනිත්‍ය, දුක්ඛ, අනාත්ම යන සංකල්ප තුන.

• පටිච්ච සමුප්පාදය: හේතුඵල දහම; සෑම දෙයක්ම තවත් දෙයක් මත පදනම්ව හටගන්නා බව.

---

3. බෞද්ධ සංකල්ප සහ ඒවායේ යෙදීම්

• කර්මය සහ පුනරුත්පත්තිය: චේතනාවෙන් කරන ක්‍රියාවන්ගේ විපාක සහ සත්ත්වයන් නැවත උපදින ආකාරය.

• නිර්වාණය: තණ්හාව මුළුමනින්ම නැති කිරීමෙන් ලබන දුකින් මිදීමේ අවස්ථාව.

• බුදු දහමේ නිකාය භේද: ථේරවාද, මහායාන, වජ්‍රයාන වැනි විවිධ සම්ප්‍රදායන්.

---

4. බුදු දහමේ ව්‍යාප්තිය සහ සංස්කෘතික බලපෑම

• ශ්‍රී ලංකාවට බුදු දහම පැමිණීම: මිහිඳු මහරහතන් වහන්සේ විසින් දේවානම්පියතිස්ස රජු සමයේ බුදු දහම ගෙන ඒම.

• බෞද්ධ කලාව සහ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය: දාගැබ්, ප්‍රතිමා, විහාර වැනි බෞද්ධ නිර්මාණ.

• බෞද්ධ සාහිත්‍යය: ත්‍රිපිටකය, අටුවා, ටීකා, ජාතක කථා.

---

5. බෞද්ධ ආචාර ධර්ම සහ සමාජ ප්‍රතිපත්ති

• පංචශීලය: අත්හදා බැලිය හැකි මූලික ආචාර ධර්ම පද්ධතිය.

• දසරාජ ධර්මය: පාලකයෙකු අනුගමනය කළ යුතු මූලධර්ම දහය.

• ගිහි ජීවිතයට අදාළ ධර්ම කරුණු: මංගල සූත්‍රය, සිඟාලෝවාද සූත්‍රය වැනි සූත්‍ර දේශනා.

---

6. අධ්‍යයනයේ වැදගත්කම සහ විභාගයට සූදානම් වීම

• වැදගත්කම: යහපත් පුරවැසියෙක් වීමට අවශ්‍ය ගුණධර්ම වර්ධනය කර ගැනීම, මානසික විනයක් ඇති කර ගැනීම සහ ජීවිතයේ ගැඹුරු අරුත අවබෝධ කර ගැනීම.

• විභාග උපදෙස්:

  • ත්‍රිපිටකයෙන් උපුටා දැක්වීම්: ප්‍රධාන ධර්ම කරුණු සඳහා ත්‍රිපිටකයෙන් සුදුසු උපුටා දැක්වීම් යොදා ගන්න.

  • සංකල්ප පැහැදිලිව තේරුම් ගන්න: චතුරාර්ය සත්‍යය, ත්‍රිලක්ෂණය වැනි මූලික සංකල්ප ගැඹුරින් අධ්‍යයනය කරන්න.

  • විචාරාත්මක ප්‍රවේශය: බුදු දහම දර්ශනයක් ලෙස විචාරාත්මකව විශ්ලේෂණය කරන්න.

  • පසුගිය ප්‍රශ්න පත්‍ර: අනිවාර්යයෙන්ම පසුගිය ප්‍රශ්න පත්‍ර අධ්‍යයනය කර රචනා ප්‍රශ්න සඳහා පිළිතුරු සැපයීමට පුරුදු වන්න.

ඔබගේ වටිනා අදහස comment කොටසින් දාන්න — එය අපගේ අනාගත ලිපි සඳහා දියුණු වීමට උපකාරී වේ.